Historia wsi Korzeniów

Korzeniów po raz pierwszy pojawił się na widowni dziejowej w XIV wieku. W 1337 r. w dokumencie wydanym przez biskupa krakowskiego Jana Grota ze Słupcy herbu Rawicz, potwierdzającym dziesięciny dla plebana z Przecławia, wymieniono dziewięć wsi, wśród nich Korzeniew. Źródła jednak podają, że Korzeniów mógł powstać już w XII wieku, skoro w 1337 roku istnieje i płaci dziesięcinę. Pierwszym wymienionym z nazwiska właścicielem Korzeniowa był Nieprz, który zarządzał Nagoszynem. Na początku XV wieku około 1416 roku wieś Korzeniów dostaje się w ręce Mikołaja i Klemensa z Zasowa. Kolejnym właścicielem Korzeniowa był Jan w prostej linii wnuk Zawiszy Czarnego z rodu Sulimów. Jan Zawisza Czarny sprzedał wieś w 1468 roku za 1300 grzywien swojej siostrze – Barbarze, która z kolei w 1471 roku oddała ją w dożywocie swojej matce Małgorzacie. Kliknij, żeby powiększyć Po śmierci Małgorzaty Korzeniów znowu znalazł się w ręku Barbary. Poprzez jej ślub z wojewodą krakowskim, wieś wniesiono w dom Tarnowskich. Kolejnymi sukcesorami Korzeniowa byli: Janusz Ostrogski – kasztelan krakowski, książę Władysław Dominik Pasławski, Lubomirscy i Sanguszkowie. Za czasów Ostrogskich dzierżawił Korzeniów pan Przyłuski. We wsi było wówczas 6 kmieci, których każdy płacił po 18 groszy czynszu i oddawał 2 korce owsa. Zagrodników było 7, chałupnik 1, zaś komorników aż 14. Z folwarku zbierano 230 kop żyta, 133 kopy pszenicy, 43 kopy jęczmienia i 2 brogi siana. Dzierżawca posiadał też młyn nad stawem, ale rzadko mielący, zapewne z braku wody. W Korzeniowie był też drugi młyn na Wisłoce, ale około 1624 r został zniszczony przez powódź. Dochody z Korzeniowa oceniano na kwotę 747 złotych i 3 grosze. Około 1770 roku wieś liczyła 32 domy i 197 ludzi. Pod koniec XVIII wieku Sanguszkowie sprzedali wieś Pawłowi Lniskiemu, ten z kolei w 1831 roku Aleksandrowi Pilińskiemu, a następnie Adamowi Pohlmanowi. W 1880 roku Kazimierz Wilczyński zbudował niewielki stylowy dworek. Do 1934 roku właścicielem majątku był Jan Steczkowski Minister Skarbu, który zmodernizował istniejącą już sieć stawów i założył hodowlę karpia. W 1934 roku majątek przekazano na rzecz Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ten z kolei odsprzedał go hrabiemu Zgórniakowi. Przez pewien czas właścicielem dworku był Antoni Potocki, który nosił się z zamiarem poślubienia Marii Rey, córki Mieczysława Reya. Małżeństwo nie doszło do skutku, a po przedwczesnej śmierci Marii, Antoni sprzedał Korzeniów. Ostatnim właścicielem Korzeniowa był przedsiębiorca naftowy Szerauc, Kliknij, żeby powiększyć który mieszkał w majątku od 1937 do 1945 roku. Po jego śmierci majątek przeszedł na własność Państwowego Funduszu Ziemi. Ziemie folwarczne zostały rozdzielone między byłych pracowników majątku. W budynku podworskim założono Technikum Rolnicze, które w latach 50–tych przeniesiono do Rzemienia. Do czerwca 2010 r. mieścił się tu Zespół Szkół Publicznych. Dworek znajduje się na obszarze parku. Budynek posadowiony jest na planie prostokąta, częściowo podpiwniczony. Część zasadnicza dworku pokryta jest dachem czterospadowym, z uskokiem zwieńczonym kominami, wyraźnie uwydatnionymi, w dolnej części odpowiednikami są ganeczki. Centralną część budynku stanowi dwukondygnacyjny portyk z czterema kolumnami, architrawem (belkowaniem na kolumnach) i wysuniętym do przodu wklęsłym gzymsem oraz dużym klasycznym naczółkiem. Ściana tylna jest wiernym powtórzeniem jedynie bez portyku. Od strony frontowej pałacyk sąsiaduje z dużym owalnym stawem, obok, którego biegnie utwardzona droga łącząca dworek z szosą. Droga jest pozostałością istniejącej głównej alei dojazdowej do obiektu. W pobliżu jej wylotu zachowały się 2 słupy nośne od bramy wjazdowej. Na obszarze dawnego sadu znajduje się zabytkowa kapliczka z XIX w, a w jej bezpośrednim sąsiedztwie grób ostatniego właściciela majątku – Szerauca.

Copyright © Szkoła Podstawowa w Korzeniowie 2024

Template by Joomla 2.5 Templates and Przeprowadzki Kraków.